همه چیز درباره کهیر پوستی
فهرست مطالب
کهیر پوستی چیست؟
کهیر پوستی در اغلب موارد تاول‌های قرمز رنگ خارش‌داری است که به دلیل یک واکنش یا نوعی حساسیت پوستی به وجود می‌آید. این تاول‌ها از لحاظ اندازه متفاوت هستند و در طول پیدایش، به طور مکرر ظاهر و محو می‌شوند. اگر کهیر پوستی بیش از 6 هفته ادامه پیدا کند و در طی ماه‌ها یا سال‌ها به اوج خودش برسد و عود کند، به عنوان کهیر مزمن شناخته می‌شود که در اکثر موارد علت آن مشخص نیست. اما در حالت کلی، کهیرها به طور ناگهانی ظاهر شده و در عرض چند هفته از بین می‌روند.
کهیر مزمن به گونه‌ای است که می‌تواند باعث ناراحتی و بروز اختلال در خواب و فعالیت‌های عادی روزانه شود. برای اغلب افرادی که به کهیر مبتلا هستند، استفاده از آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد خارش و تسکین دهنده، بسیار کمک موثر است. حدود 20 درصد از مردم در دوره‌ای از زندگی خود دچار این بیماری می‌شوند. کهیر پوستی مسری یا واگیردار نیست؛ اما می‌تواند توسط انتقال یک عفونت از شخصی به شخص دیگر رخ دهد. در ادامه به بررسی علائم و روش‌های درمان کهیر می‌پردازیم.
دلایل ایجاد کهیر پوستی چیست؟
کهیر پوستی می‌تواند در واکنش به موارد زیر ایجاد شوند:
- آلرژن یا حساسیت فصلی
- محرک‌های فیزیکی مانند گرما یا سرمای شدید یا تغییر شدید دما
- بیماری‌های زمینه‌ای مانند سرطان یا مشکلات تیروئیدی مثل کم کاری تیروئیدی
- واکنش‌های خود ایمنی بدن مانند آرتریت، روماتوئید، لوپوسس اریتماتوز سیستمیک، بیماری شوگرن، بیماری سلیاک و دیابت نوع یک
- نیش حشرات و عنکبوت‌ها
- انگل‌های روده‌ای مانند ژیاردیا لامبلیا
- عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا، سرماخوردگی، تب غدد یا هپاتیت B
- عفونت‌های باکتریایی مانند برخی از عفونت‌های دستگاه ادراری یا گلودرد استرپتوکوکی
- شرایطی که باعث التهاب رگ‌های خونی شود
- خراشیده شدن پوست یا خاراندن پوست
- فشار زیاد روی پوست مانند پوشیدن لباس تنگ یا بستن یک کمربند تنگ
- عدم شتسشوی صحیح لباس ها، به ویژه شستن لباس های سفید
- قرار گرفتن در نور خورشید و اشعه فرابنفش به مدت طولانی
- بالا رفتن دمای بدن به دلیل ورزش و آزاد شدن آدرنالین، اضطراب یا دوش آب گرم
- مصرف الکل
- تزریق خون
- عدم شستشوی صحیح فرش و باقی ماندن ذرات غبار یا گرده گل در بافت آن
- مواد لاتکس
- حیوانات خانگی
- گرده افشانی گیاهان
- استفاده از غذاهای حساسیت‌زا
- به عنوان نشانه‌ای از حساسیت پوستی در واکنش به مواد مختلف
آلرژن‌ها
هنگامی که بدن به یک آلرژن واکنش نشان دهد، احتمال بروز کهیر وجود دارد. در این حالت ابتدا بدن پروتئینی به نام هیستامین آزاد می‌کند. در مرحله بعد، مویرگ‌های خونی مایعی را نشت می‌کنند که در پوست تجمع پیدا کرده و باعث بروز التهاب و کهیر می‌شود.
در برخی موارد نیز اگر فرد چیزی را لمس کند که به آن حساسیت دارد، واکنش‌های بالا ممکن است رخ بدهند که در این حالت به نام کهیر تماسی شناخته می‌شود. اگر کهیر مزمن به دلیل واکنش بدن به یک آلرژن باشد، علل بروز آن ممکن است یک یا چند تا از موارد زیر باشند:
- داروهایی مانند برخی آنتی بیوتیک‌ها، برخی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین یا داروهایی که برای مقابله با فشار خون بالا استفاده می‌شوند.
- آجیل
- تخم مرغ
- برخی از غذاهای دریایی
- میوه‌هایی مانند کیوی، موز، شاه بلوط یا انبه
- برخی گیاهان مانند گزنه، پیچک سمی و بلوط سمی
- مواد افزودنی موجود در برخی غذاها
- مواد افزودنی موجود در لوازم آرایشی و بهداشتی و سایر محصولات
علائم کهیر پوستی چیست؟
علائم و نشانه‌های کهیر پوستی مزمن عبارتند از:
- تاول‌های قرمز یا صورتی و در برخی اوقات همرنگ با پوست که می‌توانند در تمامی نقاط بدن به وجود بیایند.
- تاول‌های جوش مانندی که اندازه متفاوتی دارند که از یک سر سوزن تا چندین سانتی‌متر می‌توانند متغیر باشند.
- ناپدید شدن و دوباره ظاهر شدن تاول‌ها به طور مکرر در طول دوره بروز آن‌ها که معمولا هر 24 ساعت یک بار این اتفاق رخ می‌دهد.
- محو شدن رنگ تاول‌های پوستی در صورت فشار دادن آن‌ها
- احساس خارش در ناحیه‌ای که دچار کهیر شده است که در برخی موارد این احساس خارش بسیار شدید است.
- تورم دردناک در لب‌ها، پلک‌ها و قسمت داخلی گلو
- بالا رفتن ضربان قلب و سریع‌تر شدن آن
- احساس سبکی و در سر و سرگیجه
- خشکی پوست و در موارد شدیدتر ترک خوردن آن
- ایجاد و تحریک احساس سوزش شدید علائم و تاول‌ها به دلیل عواملی مانند گرما، ورزش و یا استرس.
- تداوم علائم و نشانه‌ها برای مدت زمانی بیشتر از شش هفته و عود مکرر و غیرقابل پیش‌بینی آن برای ماه‌ها یا سال‌ها
علائم کهیر پوستی همواره به صورت تاول و برآمدگی نیستند و ممکن است به صورت‌های زیر ظاهر شوند:
- نقاط بسیار ریز
- لکه‌ها
- خطوط نازک و برجسته
بیشتر بخوانید: دلایل خارش پوست
شایع ترین نقاط بدن که دچار کهیر پوستی می‌شوند
کهیر پوستی می‌تواند در تمامی نقاط بدن ظاهر شود؛ اما احتمال بروز آن در نقاط زیر بیشتر است:
- پاها
- بازوها
- تنه بدن
- صورت
کهیر روی پاها
برخی از افراد در واکنش به نیش حشرات یا عنکبوت دچار کهیری به نام پاپولار می‌شوند. معمولا کودکانی که هنوز نسبت به این گزش‌ها مقاوم نیستند، تحت تاثیر این عوامل قرار می‌گیرند. این علائم می‌توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند اما احتمال بروز آن‌ها در پاها بیشتر از سایر نقاط است. در زیر برخی از علائم کهیر پاپولار آورده شده است:
- برجستگی‌های قرمز رنگ و خارش‌دار که به صورت خوشه‌ای تشکیل می‌شوند.
- اندازه هر تاول بین 0.2 تا 2 سانتی‌متر است که روی یک نقطه متمرکز هستند.
- ناپدید شدن برجستگی‌های قدیمی و پدیدار شدن برجستگی‌های جدید.
کهیر روی صورت
وقتی کهیر به دلیل یک واکنش آلرژیک یا حساسیت رخ بدهد، می‌تواند به صورت قابل توجهی روی صورت تاثیر داشته باشد. به عنوان مثال می‌تواند باعث بروز تورم در لب‌ها شود. این تورم امکان گسترده‌تر شدن در دهان، گلو و راه‌های تنفسی را دارد؛ تا جایی که ممکن است تنفس را برای فرد سخت کند. این یک وضعیت اورژانسی را پیش می‌آورد و فرد به مراقبت‌های فوری پزشکی نیاز پیدا می‌کند. در این حالت، فرد در معرض خطر ابتلا به یک بیماری بسیار خطرناک به نام آنافیلاکسی قرار می‌گیرد.
آنافیلاکسی
آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک بسیار شدید و خطرناک است که می‌تواند کل بدن را تحت تاثیر قرار بدهد. این بیماری می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی و حیاتی تنفسی و از دست دادن هوشیاری شود و در صورت تاخیر در درمان می‌تواند باعث مرگ شود. از علائم واکنش آنافیلاکتیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حالت تهوع و استفراغ
- تورم در دهان، زبان، لب‌ها و گلو که باعث بروز مشکل در تنفس می‌شود.
- سرد و لطیف شدن پوست
- افزایش سرعت ضربان قلب
- احساس سبکی در سر یا غش کردن
- احساس ناگهانی و غیر منتظره اضطراب شدید
بهترین دارو برای کهیر پوستی چیست؟
انتخاب روش درمان بستگی به این دارد که کهیر پوستی مزمن یا خفیف است. در ادامه حالات مختلف هر یک از آن‌ها بررسی شده است.
روش درمان کهیر پوستی خفیف
اگر علائم و نشانه‌های کهیر خفیف هستند و پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن یا محرک بروز کرده‌اند، درمان‌های خانگی معمولا می‌توانند خارش را تا زمانی که تاول‌ها ناپدید شوند، تسکین دهند. روش‌هایی که ممکن است پزشک توصیه کند شامل موارد زیر است:
- آنتی هیستامین‌های غیر آرام بخش، مانند سیتریزین
- استفاده کوتاه مدت از استروئیدهای موضعی
- کرم‌های ضد عفونی کننده برای جلوگیری از عفونت‌های بیشتر و ثانویه
- کرم‌های تسکین دهنده به منظور کاهش خارش
اگر علائم آلرژی وجود داشته باشد و فرد در لب‌ها، صورت یا زبان خود تورم داشته باشد (دچار آنافیلاکسی شود) پزشک ممکن است تزریق اپی نفرین را برای استفاده در مواقع اضطراری تجویز کند.
کهیر مزمن
فرد مبتلا به کهیر مزمن ممکن است نیاز به مصرف مکرر و منظم آنتی هیستامین‌ها داشته باشد تا زمانی که علائمش برطرف شود.
Omalizumab (Xolair) یک داروی تزریقی است که ترشح ماده‌ای که در پاسخ‌های آلرژیک نقش دارد را متوقف می‌کند. این دارو می‌تواند علائم کهیر مزمن را کاهش دهد. همچنین در سال 2016 تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که طب سوزنی ممکن است به تسکین علائم و نشانه‌های کهیر پوستی مزمن کمک کند؛ اما شواهد کافی برای تایید اینکه این یک درمان قطعی، ایمن و موثر است وجود ندارد.
درمان خانگی کهیر پوستی چیست؟
روش‌ها و درمان‌های خانگی برای کاهش علائم کهیر عبارتند از:
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض محرک‌ها و آلرژن‌های حساسیت‌زا
- استفاده از لوسیون‌های تسکین دهنده یا کمپرس یخ یا آب خنک برای کاهش احساس خارش
- پوشیدن لباس‌های گشاد، سبک و نخی
- شستن بالش، شستن ملحفه و سایر کالای خواب در فواصل زمانی مناسب
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب و اشعه فرابنفش
- گرفتن دوش آب سرد و استفاده از پنکه به منظور جلوگیری از گرمای بیش از حد
- اجتناب از خراشیدن و خاراندن پوست
- رعایت رژیم غذایی مناسب و حذف موادغذایی آلرژی زا
- انتخاب صابون، مرطوب کننده‌ها و سایر لوازم آرایشی مخصوص پوست‌های خشک و حساس که در اکثر موارد شامل گلیسرین هستند
همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مکمل‌هایی مانند ویتامین D3 می‌توانند به درمان کهیر مزمن کمک کنند. این نکته بسیار مهم است که قبل از استفاده از مکمل‌ها، با یک پزشک متخصص مشورت کنید؛ زیرا این مکمل‌ها ممکن است باعث ایجاد واکنش‌های نامطلوب و افزایش علائم کهیر پوستی شوند. برخی از مکمل‌ها و ویتامین‌ها حاوی موادی هستند که در مواردی می‌توانند باعث کهیر شوند.
علاوه بر این‌ها، کهیر مزمن می‌تواند منجر به ناراحتی، پریشانی و در مواردی افسردگی شود. همانطور که اشاره کردیم، استرس می‌تواند کهیر را تشدید کند و از طرفی دیگر داشتن کهیر می‌تواند استرس را بدتر کند. اگر احساس کردید که کهیر بر سلامت روانی شما تاثیر می‌گذارد، توصیه می‌کنیم با پزشک صحبت کنید.
راهکارهای جلوگیری از کهیر چیست؟
راه حل‌های پیشگیری از کهیر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- انتخاب صابون گیاهی، کرم‌های پوستی و شوینده‌های ملایم حاوی گلیسرین و بدون عطر
- مصرف آنتی هیستامین‌های بدون نسخه زمانی که علت به وجود آمدن کهیر یک آلرژن باشد
- شناخت محرک‌های حساسیت‌زا و دوری ازآن‌ها
- مشورت با پزشک در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید
- استفاده از تکنیک‌های آرام بخش برای مدیریت استرس مانند مدیتیشن
برای درمان کهیر چه بخوریم؟
تقریبا هر غذایی ممکن است باعث بروز واکنش آلرژیک شود. با این حال، برخی از رایج‌ترین موارد عبارتند از:
- شیر
- تخم مرغ
- آجیل
- سویا
- گندم
- غذای دریایی
- کنجد
مدت زمان علائم کهیر پوستی
مدت زمانی که طول می‌کشد تا علائم و نشانه‌های کهیر ظاهر شوند، به علت به وجود آمدن آن بستگی دارد. در فردی که دچار کهیر تماسی است، پوست به یک ماده حساسیت‌زا واکنش نشان داده است. این واکنش و بروز علائم کهیر، 10 دقیقه تا یک ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن رخ می‌دهد و تا 24 ساعت (یک روز) طول خواهد کشید.
در فردی که حساسیت غذایی دارد، کهیر معمولا در عرض یک ساعت ظاهر می‌شود. واکنش به رنگ‌های غذایی یا سایر افزودنی‌های غذایی پس از 12 تا 24 ساعت ظاهر می‌شوند.
نشان دادن واکنش به یک داروی حساسیت‌زا، ممکن است به یکباره و ناگهانی رخ بدهد و یا حتی ممکن است سال‌ها بعد از مصرف دارو اتفاق بیفتد.
چه زمانی برای کهیر پوستی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در اغلب موارد کهیر پوستی شما را در معرض یک آلرژی شدید و آزار دهنده (آنافیلاکسی) قرار نمی‌دهد؛ اما اگر کهیر را به دنبال واکنش‌های آلرژیک جدی تجربه کردید، بهتر است سراغ مراقبت‌های اورژانسی بروید.
علائم و نشانه‌های آنافیلاکسی شامل موارد زیر می‌شوند:
- احساس سرگیجه
- بروز مشکل در تنفس
- تورم لب‌ها
- تورم پلک‌ها
- تورم زبان
اگر دچار کهیر مزمن هستید یا کهیرهایی دارید که برای مدت زیادی ادامه‌دار می‌شوند بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشکان در اکثر موارد نمی‌توانند دلیل کهیر مزمن یا حاد را تشخیص دهند و بگویند که چرا این تاول‌ها برای مدت زیادی ماندگار می‌شوند. در برخی موارد نیز کهیر پوستی می‌تواند مربوط به یک بیماری ژنتیکی مانند مشکلات تیروئیدی یا سرطان باشید؛ اما احتمال اینکه به دلیل سرطان دچار کهیر شده باشید بسیار کم است.
آیا کهیر پوستی مسری است؟
خود کهیر پوستی به تنهایی مسری نیست. با این حال، اگر ناشی از یک عفونت ویروسی بوده و آن عفونت مسری باشد، می‌تواند باعث ایجاد کهیر شود. نمونه هایی از این عفونت‌ها عبارتند از:
- آنفولانزا
- سرماخوردگی
- تب غده‌ای که به عنوان مونو نیز شناخته می‌شود
- هپاتیت B
همچنین اگر کهیر ناشی از عواملی مانند کنه یا گرد و غبار باشد، افراد نزدیک به یکدیگر ممکن است واکنش مشابهی نسبت به این موارد داشته باشند.
کهیر پوستی، یکی از علائم حساسیت و آلرژی
کهیر پوستی نوعی بیماری پوستی است می‌تواند ناشی از آلرژی، محرک‌هایی مثل آدرنالین، بیماری‌های زمینه‌ای یا عوامل دیگر باشد. کهیر معمولا به طور ناگهانی شروع شده و در مدت 6 هفته برطرف می‌شود، در حالی که بروز علائم کهیر مزمن ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها ادامه پیدا کند.
اگر فردی بداند که محرک خاصی، مانند غذاهای دریایی، باعث ایجاد کهیر می‌شود، بهتر است از آن دوری کند. با این حال، علت کهیر همیشه مشخص نبوده و به همین دلیل پیشگیری از آن همواره امکان پذیر نیست.
همچنین اگر کهیر بر سلامت روان و کیفیت زندگی شما تأثیر می‌گذارد، توصیه می‌شود با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا به شما راه حل‌های مناسبی پیشنهاد کند. اگر کهیر همراه با تورم در دهان یا گلو، حالت تهوع، غش، ضربان قلب سریع یا پوست سرد و لطیف رخ دهد، ممکن است فرد به یک وضعیت تهدید کننده زندگی به نام آنافیلاکسی مبتلا باشد و به مراقبت های پزشکی فوری نیاز دارد.
